Ανάλυση ανταγωνιστικού περιβάλλοντος με το μοντέλο των 5 δυνάμεων του Porter.

Σημαντικό κομμάτι του επιχειρηματικού σχεδιασμού είναι η ανάλυση του περιβάλλοντος της επιχείρησης και ιδιαίτερα, η ανάλυση του ανταγωνιστικού της περιβάλλοντος. Αυτό δηλαδή που αφορά στον κλάδο που πρόκειται η επιχείρηση να δραστηριοποιηθεί (ή που δραστηριοποιείται ήδη), έτσι ώστε να καταστούν γνωστές οι συνθήκες που επικρατούν και να γίνει η κατάλληλη προετοιμασία.

Το ανταγωνιστικό περιβάλλον της επιχείρησης -σύμφωνα με τη δομική ανάλυση του ανταγωνισμού από τον Porter- προσδιορίζεται από 5 επιμέρους παράγοντες:

1. Τους ανταγωνιστές
2. Τους προμηθευτές
3. Τους πελάτες
4. Τα υποκατάστατα προϊόντα (ή υπηρεσίες)
5. Τον νέο-εισερχόμενο ανταγωνισμό.

Στο πλαίσιο αυτό, η είσοδος νέων ανταγωνιστικών επιχειρήσεων διαμορφώνεται ως απειλή, όπως επίσης και η είσοδος υποκατάστατων προϊόντων ή υπηρεσιών. Επιπλέον, αξιολογείται η σημασία της διαπραγματευτικής δύναμης των προμηθευτών της επιχείρησης, των αγοραστών (πελατών), καθώς και η ένταση του ανταγωνισμού ανάμεσα στις ήδη υπάρχουσες επιχειρήσεις του κλάδου.





Από την ανάλυση αυτών των 5 παραγόντων, προσδιορίζεται η δομή του ανταγωνισμού που υπάρχει στον κλάδο, που θα επηρεάσει την επιχείρηση, την κερδοφορία της και τις προοπτικές της, ενώ κατά συνέπεια μπορεί να αξιολογηθεί και η ελκυστικότητα του κλάδου.

Η ανάλυση του ανταγωνιστικού περιβάλλοντος με το μοντέλο των 5 δυνάμεων του Porter είναι καθοριστικής σημασίας για την επιχείρηση και την ανταγωνιστικότητά της, είτε ως έρευνα για μία μελλοντική επιχειρηματική πρωτοβουλία, είτε ως έρευνα για μία επιχείρηση που ήδη βρίσκεται και δραστηριοποιείται σε έναν κλάδο.

Διαβάστε σχετικά: Το κουτί της Βοστώνης (Boston Matrix).

Έτσι η επιχείρηση θα πρέπει να γνωρίζει ανά πάσα στιγμή τις συνθήκες που επικρατούν στον κλάδο της και ειδικότερα:

• Παράγοντες που επηρεάζουν θετικά ή αρνητικά τον υφιστάμενο ανταγωνισμό, όπως: μέγεθος και ισχύ ανταγωνιστών, πληθώρα, αθέμιτος ανταγωνισμός, οικονομίες κλίμακας, ομοιότητα προϊόντων, τάσεις της αγοράς κ.ά.
• Παράγοντες που επηρεάζουν θετικά ή αρνητικά τη διαπραγματευτική δύναμη των προμηθευτών, όπως: πληθώρα προμηθευτών, επάρκεια προμηθειών, τιμές, χρόνοι παράδοσης, πληθώρα πελατών, δυνατότητες κάθετης ολοκλήρωσης κ.ά.
• Παράγοντες που επηρεάζουν θετικά ή αρνητικά τη διαπραγματευτική δύναμη των αγοραστών (των πελατών), όπως: μέγεθος αγοράς, ανάγκες σε ποιότητα, ελαστικότητα στις τιμές, ιδιαίτερες προτιμήσεις και συνήθειες κ.ά.
• Παράγοντες που επηρεάζουν θετικά ή αρνητικά την απειλή από υποκατάστατα προϊόντα ή υπηρεσίες, όπως: πληθώρα υποκατάστατων, βαθμός ομοιότητας υποκατάστατων, διαφορές στις τιμές, τάσεις πελατών κ.ά.
• Παράγοντες που επηρεάζουν θετικά ή αρνητικά την είσοδο νέων ανταγωνιστών, όπως: οικονομίες κλίμακας, απαιτήσεις σε κεφάλαια, νομικοί περιορισμοί, αθέμιτος ανταγωνισμός, μέγεθος αγοράς κ.ά.

Spiral